Leasing zwrotny jest coraz częściej stosowaną formą finansowania, szczególnie wśród firm poszukujących sposobów na uzyskanie dodatkowej gotówki przy jednoczesnym zachowaniu prawa do korzystania z kluczowych aktywów. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące zasad jego księgowania.
Czy jest leasing zwrotny?
Leasing zwrotny polega na sprzedaży przez przedsiębiorstwo aktywów (najczęściej środków trwałych) firmie leasingowej, a następnie ich leasingowaniu na warunkach uzgodnionych w umowie leasingu. Jest to popularna forma poprawy płynności finansowej.
Rodzaje leasingu zwrotnego
Leasing zwrotny może występować w dwóch podstawowych formach:
- Leasing finansowy – aktywo jest ujmowane w bilansie leasingobiorcy.
- Leasing operacyjny – aktywo pozostaje w bilansie leasingodawcy, a leasingobiorca wykazuje koszty w rachunku wyników.
Kroki księgowania leasingu zwrotnego
A.Ustalenie kwoty sprzedaży i jej rozliczenie
- Sprzedaż aktywa:
- Wartość sprzedaży aktywa ujmuje się jako przychód ze sprzedaży środka trwałego.
- Należy rozliczyć ewentualny zysk lub stratę wynikającą z różnicy między wartością księgową a ceną sprzedaży.
- Wyksięgowanie środka trwałego:
- Wyksięgowuje się wartość początkową oraz skumulowaną amortyzację aktywa.
B. Ujęcie umowy leasingu
- Leasing operacyjny:
- W księgach ujmuje się wydatki jako koszty operacyjne w momencie ponoszenia opłat leasingowych.
- Nie ujmuje się aktywa w bilansie.
- Leasing finansowy:
- Aktywo ujmuje się jako środek trwały w bilansie, a odpowiednio długoterminowe zobowiązanie ujmuje się jako wartość równą obecnej wartości zobowiązań leasingowych.
- Comiesięczne raty leasingowe dzieli się na:
- Czynsz podstawowy – ujmowany jako zmniejszenie zobowiązania.
- Koszty finansowe – ujmowane w rachunku wyników jako koszty odsetkowe.
4. Zasady ujmowania leasingu zwrotnego zgodnie z MSSF 16
Zgodnie z Międzynarodowym Standardem Sprawozdawczości Finansowej 16 (MSSF 16):
- Leasingobiorca jest zobowiązany do ujęcia prawa do użytkowania aktywa oraz zobowiązania leasingowego w bilansie niezależnie od formy leasingu.
- W przypadku leasingu zwrotnego ważne jest ustalenie, czy transakcja spełnia kryteria sprzedaży zgodnie z MSSF 15.
5. Podatkowe aspekty leasingu zwrotnego
- Przychody z tytułu sprzedaży aktywa mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
- Raty leasingowe ujmowane jako koszt uzyskania przychodu muszą być zgodne z warunkami umowy i przepisami podatkowymi.
6. Przykład księgowania
Założenia:
- Firma X sprzedaje maszynę firmie leasingowej za 500 000 PLN.
- Wartość księgowa netto maszyny wynosi 300 000 PLN.
- Maszyna jest leasingowana na okres 5 lat w ramach leasingu finansowego.
Księgowania:
- Sprzedaż maszyny:
- Wn: Rozrachunki z odbiorcami 500 000 PLN
- Ma: Środki trwałe 300 000 PLN
- Ma: Przychody ze sprzedaży środków trwałych 500 000 PLN
- Wyksięgowanie amortyzacji:
- Wn: Umorzenie środków trwałych 200 000 PLN
- Ujęcie zobowiązania leasingowego:
- Wn: Prawo do użytkowania aktywa 500 000 PLN
- Ma: Zobowiązania z tytułu leasingu 500 000 PLN
Leasing zwrotny może być skutecznym narzędziem zarządzania aktywami i płynnością finansową firmy, ale wymaga dokładnego rozpoznania skutków księgowych oraz podatkowych. Właściwe ujęcie transakcji pozwala na uniknięcie błędów i zapewnia przejrzystość sprawozdań finansowych.